ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်သည် မည်သည့်အခါမျှပျောက်ကွယ်သွားနိုင်မည်မဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ လူသားများအနေဖြင့် ထိုးရောဂါပိုးနှင့် ယှဉ်တွဲနေထိုင်နိုင်အောင်ကြိုးစားရန်သာရှိသည်ဟု ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောသည်ဟု AFP သတင်းတစ်ပုဒ်က ဆိုသည်။
အချို့သောနိုင်ငံများတွင် အသွားအလာကန့်သတ်ပိတ်ပင်မှုကို တဖြည်းဖြည်းချင်း လျှော့ချလာနေချိန်တွင် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ထိုသို့ပြောလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုရောဂါပိုးသည် လုံးဝအမြစ်ဖြုတ်၍ရနိုင်မည်မဟုတ်ဟုလည်း ဆိုသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့၌ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် စတင်တွေ့ရှိခဲ့သည့် ထိုဗိုင်းရပ်သည် ယခုအခါ လူပေါင်း ၄ ဒသမ ၂ သန်းကျော်အထိ ကူးစက်ခဲ့ပြီး လူသုံးသိန်းနီးပါးလည်း တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် အသက်ဆုံးခဲ့ရပြီးဖြစ်သည်။ “ကျွန်တော်တို့ လူသားတွေဆီကို ဗိုင်းရပ်အသစ်တစ်မျိုး ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်ရှိဝင်ရောက်လာခဲ့ တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီပိုးကို လူသားတွေ ဘယ်အချိန်မှာ လုံးဝအောင်နိုင်မယ်ဆိုတာ ခန့်မှန်းဖို့သိပ်ခက်ခဲပါတယ်” ဟု WHO ၏ အရေးပေါ်ကိစ္စရပ်များဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ မိုက်ကယ် ရိုင်ယန်က ပြောသည်။ “ဒီဗိုင်းရပ်ဟာ ကျွန်တော်တို့ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းအသီးသီးမှာ အမြဲခိုအောင်းနေမယ့် မျိုးရင်းဗိုင်းရပ် နောက်တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်တော့မှ ပျောက်မသွားမယ့်ဗိုင်းရပ်ပေါ့” ဟု ၎င်းက ဂျီနီဗာ၌ ကျင်းပသည့် ဗီဒီယိုသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောသည်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ပြန့်ပွားကူးစက်ခဲ့ချိန်မှစ၍ ယခုအထိ ပုံစံတစ်မျိုးမျိုးဖြင့် အိမ်တွင်းအောင်းနေခဲ့ရသူပေါင်းမှာ ကမ္ဘာ့လူဦးရေစုစုပေါင်း၏ တစ်ဝက်ကျော်သွားခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ကန့်သတ်ချက်များလျှော့ချခြင်းကြောင့် ရောဂါပိုးကူးစက်မှုဒုတိယလှိုင်း မဖြစ်နိုင်ပါဟု အာမမခံနိုင်ပါဟုလည်း WHO က သတိပေးသည်။ “နိုင်ငံအများအပြားဟာ ဒီအခြေအနေတွေကနေ ရုန်းထွက်ချင်နေကြပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ အကြံပြုချက်အရတော့ ဘယ်နိုင်ငံမဆိုဖြစ်နိုင်သမျှအမြင့်ဆုံးအဆင့်မှာ နိုးကြား သတိရှိနေဖို့ပါပဲ” ဟု WHO အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က ပြောသည်။ နဂိုမူလအခြေအနေပြန်ရောက်ရန် “ခရီးအရှည်မှအရှည်ကြီး” ကျန်သေးကြောင်း ရိုင်ယန်က ဆိုသလို နိုင်ငံများအနေဖြင့် ယခုကိစ္စမှာသာအာရုံဆက်စိုက်ကြရန်လည်း တိုက်တွန်းသည်။ “လူတွေကို အခန်းအောင်းနေခိုင်းလိုက်တာဟာ အလုပ်ကောင်းကောင်းဖြစ်တယ်၊ အပြင် ပြန်ထွက်ခိုင်းလိုက်တာကလည်း အဆင်ပြေလိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ ယုံကြည်မှုများ ဖြစ်နေပါတယ်။ နှစ်ခု စလုံးကတော့ အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းကပြောသည်။ ထို့ပြင် ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါနှင့်ပတ်သက်၍ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများကိုလည်း ရိုင်ယန်က ရှုတ်ချလိုက်ပြီး ဧပြီတစ်လတည်းမှာပင် နိုင်ငံ ၁၁ နိုင်ငံ၌ အတော်ပြင်းထန်သည့်ဖြစ်ရပ်မျိုး ၃၅ ခုအထိရှိခဲ့ကြောင်းလည်းပြောသည်။ “ကိုဗစ်နိုင်တင်းဟာ ကျွန်တော်တို့အဖို့တော့ အကောင်းဆုံးအခြေအနေကို ယူဆောင်လာပေမဲ့ တခြား တစ်ဖက်မှာတော့ အဆိုးဆုံးအချို့ကိုလည်း ပေးပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ “လူတွေဟာ သူတို့ရဲ့အားမလိုအားမရခံစားချက်တွေကို ကိုယ့်ကိုကူညီဖို့ သက်သက်လာတဲ့သူတွေအပေါ် ပုံချပစ်လိုက်ကြတယ်။ ဒါဟာ တွန်းလှန်ရမယ့် အကြမ်းဖက်မှု၊ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုပဲ။ လုံးဝအဓိပ္ပာယ်မဲ့တဲ့ လုပ်ရပ်တွေပဲ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ သို့ရာတွင် ကာကွယ်ဆေးရှာတွေ့ပြီး အများကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုံးနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ဗိုင်းရပ်တိုက်ဖျက်နိုင်မည့် လမ်းစဉ်တစ်ခုရှာဖွေတွေ့ရှိရေးသည် လူသားထုတစ်ရပ်လုံးအတွက် အဓိကခြေလှမ်းကြီးတစ်ရပ်ပင်ဖြစ်သည်ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။ “ဒါဟာ ကမ္ဘာကြီးအတွက် မဟာအခွင့်အရေးကြီးတစ်ခုပါ” ဟု ရိုင်ယန်က ပြောသည်။ Bangkok Post
