“ကျွန်တော့်ရဲ့ ရှေ့နေလုပ်သက် နှစ် ၄၀ ကျော်မှာ အခုဆိုရင် ရှေ့နေလုပ်ချင်စိတ်မရှိတော့အောင် စိတ်ပျက်သွားတယ်။ ကိုအောင်ရဲထွေးအမှု လွှတ်လိုက်ရော လာဘ်စားတယ်လို့ တန်းပြောကြပါရော”
ဦးနေလ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ။ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်သော ရှေ့နေများအသင်း။
“ဒါ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူကိစ္စနဲ့ ဆိုင်တယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပဲ။ သမားရိုးကျအတိုင်း မရုပ်သိမ်းနိုင်တဲ့ အမှုတစ်ခုကို ထူးဆန်းစွာ ရုပ်သိမ်းသွားလို့ပါ”
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ။
ဟာသရုပ်သံတိုများကြောင့် Facebook ပေါ်တွင် လူသိများလာခဲ့သူ ကိုအောင်ရဲထွေး ၂၀၁၇ ဒီဇင်ဘာ နှစ်သစ်ကူးပါတီ ရန်ပွဲအတွင်း သေဆုံးခဲ့သည့်အတွက် လူသတ်မှုဖြင့် ဖမ်းခံထားရသည့် သံသယရှိသူသုံးဦးကို ရန်ကုန်အရှေ့ပိုင်းခရိုင်တရားရုံးက ဇူလိုင်၂၅ ရက်တွင် စွဲချက်မတင်မီ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။
ကွယ်လွန်ချိန်တွင် အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် ရှိပြီဖြစ်သည့် ကိုအောင်ရဲထွေး၏အမှုသည် သမ္မတက မှတ်ချက်ပေးရသည်အထိ ရိုက်ခတ်ခဲ့သည်။ သမ္မတက မှတ်ချက်ပေးခဲ့ပြီးနောက် တရားရေးနှင့် အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးတို့ အမှုကို ပြန်လည်ကိုင်တွယ်ရန်ပြင်ဆင်နေကြသည်။
အဆိုပါအမှုသည် ပြည်သူများအကြားတွင်သာမက ဥပဒေပညာရှင်များအကြားတွင်ပင် ဆွေးနွေးငြင်းခုံနေကြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်သော ရှေ့နေများအသင်းမှ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌဦးနေလနှင့် တရားလွှတ်တော် ရှေ့နေ ဦးရောဘတ်စန်းအောင်တို့သည် ကိုအောင်ရဲထွေးအမှုအပေါ် မတူညီသည့်အမြင် ရှိသူများဖြစ်သည်။
သူတို့နှစ်ဦးသည် ၂၀၁၇ဇန်နဝါရီလအတွင်းက ရန်ကုန်လေဆိပ်တွင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသည့် ဦးကိုနီ အမှုတွင် တရားလိုများ၏ရှေ့နေများအဖြစ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသူများလည်းဖြစ်သည်။
လူသိများသော ဥပဒေပညာရှင်နှစ်ဦးကို သီးသန့်တွေ့ဆုံကာ Myanmar Now က မေးခွန်းပုံစံတစ်ခုတည်းကိုသာ မေးမြန်းခဲ့ပြီး ၎င်းတို့၏ မတူညီသည့် အမြင်များကိုဖော်ပြလိုက်ပါသည်။
Myanmar Now ။ ။ အခုလို အရှေ့ပိုင်းခရိုင်တရားရုံးက ကိုအောင်ရဲထွေးအမှုကို ကျေအေးရုပ်သိမ်းခွင့်ပြုခဲ့တာကို ဘယ်လိုသုံးသပ်ပါသလဲ။
ဦးနေလ ။ ။ရန်ကုန်တိုင်းဥပဒေချုပ်ရဲ့ ခွင့်ပြုချက်သဘောထားနဲ့ ခရိုင်ဥပဒေရုံးက အမှုကို ရုပ်သိမ်းတယ်။ သက်သေ ၁၄ ဦးစစ်တဲ့ အထဲမှာလည်း မျက်မြင်သက်သေပိုင်းတွေမှာ အထင်အရှားမပေါ်ဘူး။ ဒီအမှုမှာ ထူးခြားတာက နစ်နာတဲ့မိသားစုကိုက အကြောင်းကြောင်းကြောင့် အမှုရုပ်သိမ်းဖို့ သဘောတူတယ်။ အဲဒီမှာ တစ်ခုရှိတာက တရားရုံးရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေမှာ ရဲဘက်က သဘောထားတောင်းခံစရာမလိုဘူး။ ဒီအမှုမှာ အားနည်းချက်တွေရှိနေတယ်။ ကျေအေးဖို့အခြေအနေက ပေါ်ပေါက်နေပြီးသားဆိုတာ တွေ့ရတယ်။ နစ်နာသူတွေကလည်း အမှုမှာ မမြင်မတွေ့ဘူးဆိုတာတွေနဲ့ ဖော့ထွက်ဆိုသွားတာတွေ တွေ့ရတယ်။ တိုင်းဥပဒေချုပ်ရုံးက သုံးသပ်တယ်ဆိုတာကလည်း ထွက်ချက်တွေမှာ ပေါ်ပေါက်နေတဲ့ အချက်တွေအပေါ် သုံးသပ်တာ။ အခုလို အမှုကျေအေးရုပ်သိမ်းခွင့်ဆိုတာ ဥပဒေမှာလည်း ပြဋ္ဌာန်းထားသလို တရားရုံးလမ်းညွှန်ချက် (၁၁) မှာလည်း ညွှန်ကြားချက်ရှိတယ်။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ဒါ မဖြစ်သင့် မဖြစ်ထိုက်ဘူးဗျ။ ဒီလိုသာလုပ်နေမယ်ဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးက အများကြီးကို စိုးရိမ်ဖွယ်ရာပဲ။ မရုပ်သိမ်းသင့်တာကို ရုပ်သိမ်းတာလေ။ ဒီလောက် ရက်ရက်စက်စက်လုပ်တဲ့ကိစ္စတွေကို အားပေးအားမြှောက်မဖြစ်ရအောင်၊ နောင် အစဉ်အလာလို မဖြစ်ရအောင် မရုပ်သိမ်းသင့်ဘူးပေါ့။
Myanmar Now ။ ။ ရုပ်သိမ်းလိုက်တဲ့ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ ၄၉၄ (က) မှာ ပြဋ္ဌာန်းထားချက်အရ အခုလို ရုပ်သိမ်းခွင့်ကို တရားရုံးက ခွင့်ပြုလို့ရတဲ့ အနေအထားမျိုးရှိတယ်။ အဲ့ဒီမှာ တရားရုံးက ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်အရ ဆုံးဖြတ်မယ့် တရားသူကြီးရဲ့ ဆင်ခြင်တုံတရားအရ ပြုခွင့်ပေးထားတာရှိတယ်။ အဲဒီဟာကို ဘယ်လိုသဘောရလဲ။
ဦးနေလ ။ ။ ဒီဖြစ်ရပ်က အမှန်တကယ်တော့ သာမန်ရန်ဖြစ်မှုကနေဖြစ်လာတာ။ သေဆုံးသူ ကိုအောင်ရဲထွေးရဲ့ အစ်ကိုနဲ့ မှားပြီး ရန်ဖြစ်ရာကနေ သေဆုံးတဲ့အထိ ဖြစ်လာတာ။ ကိုအောင်ရဲထွေးရဲ့ အစ်ကိုဖြစ်သူက အခုစွပ်စွဲခံရသူတစ်ဦးကို နဖူးကွဲအောင် လုပ်ခဲ့ဖူးတယ်ဆိုတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေကလည်း ကြားရတယ်။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ တကယ်လက်တွေ့ အခြေခံကျတဲ့ ဆင်ခြင်တုံတရားဖြစ်ရမယ်။ ငါဆုံးဖြတ်တာ ငါ့ဆင်ခြင်တုံတရားမဖြစ်ရဘူး။ ငါ့လှေငါထိုး ပဲခူးရောက်ရောက်၊ ငါ့မြင်းငါစိုင်း စစ်ကိုင်းရောက်ရောက် လုပ်လို့မရဘူး။ အခု သူတို့လုပ်သွားတာက အဲ့ဒီလိုပုံစံမျိုးဖြစ်နေတယ်။ ဆင်ခြင်တုံတရားဆိုပြီး အရမ်းသုံးလို့မရဘူး။
Myanmar Now ။ ။ ဒီလို အမှုကျေအေးရုပ်သိမ်းခွင့်ကို ခရိုင်တရားသူကြီးက ခွင့်ပြုပြီးတဲ့နောက်မှာ ဒီအမှုက သိပ်ကို ကျယ်လောင်စွာ ဝေဖန်သံတွေ ထွက်လာတယ်။ လူတစ်ယောက် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့အမှုကို အခုလို လွှတ်ပေးလိုက်တာကို ဝေဖန်ကြတယ်။ ဘာ့ကြောင့် ဒီလိုဖြစ်သွားရတာလဲ။
ဦးနေလ ။ ။ အဓိကကတော့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းက လူမှုကွန်ရက် Facebook တွေရဲ့ လှုံ့ဆော်မှုကြောင့်ပဲ။ ဥပဒေကြောင်းအရ မှန်သလား မှားသလား သေသေချာချာမသိဘဲနဲ့ အုတ်အော်သောင်းတင်းဖြစ်အောင် လုပ်လိုက်လို့ အခုလိုကြီးသွားရတာ။ အဲ့ဒီလို ဝိုင်းပြောကြရာကနေ နောက်ဆုံး သမ္မတပါ ကြားသွားပြီးတော့ သူက မှတ်ချက်တွေဘာတွေ ပြုတာနဲ့ တိုင်းဥပဒေရုံးက သူကိုယ်တိုင် ခွင့်ပြုချက်ပေးခဲ့တဲ့ အမှု ကျေအေးရုပ်သိမ်းကာ ပြန်လွှတ်ခဲ့တာကို သူကိုယ်တိုင်ကပဲ အခု ပြင်ဆင်ချက်တွေဘာတွေ ပြန်တင်တဲ့ဟာတွေဖြစ်လာတာ။ အခုလို ပြန်လုပ်တဲ့ဆီမှာ ဥပဒေရေးရာ အငြင်းပွားစရာတွေ ဖြစ်လာတာကို မစဉ်းစားကြဘူးလား ဆိုတာမေးစရာဖြစ်လာတယ်။ တစ်ခုခုဆို တရားစီရင်ရေးမှာ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူကိစ္စ ဒါကိုပဲ တန်းပြောကြတယ်။ နောက်ဆုံး စီရင်ချက်ကို မတွေ့ရသေးခင် အမှုပေါ်ပေါက်ချက်အရလား၊ ဥပဒေရဲ့ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကြောင့်လားဆိုတာ မစဉ်းစားကြဘဲ တန်းစွပ်စွဲကြရော။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အမှုစဖြစ်ကတည်းက ပြည်သူလူထုက ဒီလိုဖြစ်ရပ်အပေါ် ကြောက်ရွံ့တုန်လှုပ်သွားတယ်။ ပြည်သူစိတ်ဝင်စားမှုက တအုံနွေးနွေးရှိနေချိန်မှာ ရုတ်တရက်လွှတ်လိုက်တယ်ဆိုတော့ ထပေါက်ကွဲတာပဲ။ ဟိုးလေးတကျော်ဖြစ်သွားတယ်။ အဲ့ဒါကို သတိမမူဘဲ အချိန်ကာလတစ်ခု ကြာမြင့်သွားချိန်မှာ လုပ်လိုက်တဲ့သူတွေက သွေးအေးသွားပြီလို့ ယူဆပြီးလုပ်တာ။ အဲဒီမှာ အုတ်အော်သောင်းတင်းနဲ့ အဲဒီလိုလုပ်မှုကို ဖြေရှင်းရတာပါ။ မလုပ်သင့်တာကို လုပ်တယ်လို့ ကျွန်တော်ပြောချင်တယ်။
Myanmar Now ။ ။ ဒီအမှုမှာ တရားစီရင်ရေးအပိုင်းမှာ အဂတိလိုက်စားမှု ရှိနေတယ်လို့ လူထုအများက ယုံကြည်နေကြတယ်။ အဲ့ဒီအပေါ်ရော ဘယ်လိုသုံးသပ်ပါသလဲ။
ဦးနေလ ။ ။ဒီအမှုမှာ ဥပဒေအရ မှန်တယ်၊ မှားတယ်ဆိုတာ ဒုတိယအဆင့်ကိုရောက်သွားပြီ။ မြန်မာ့တရားစီရင်ရေးအတွက် တကယ့်ကို ရင်လေးစရာဖြစ်စေခဲ့တယ်။ အဂတိ လေးမျိုးထဲက ဘယာဂတိ (ကြောက်၍ လုပ်နေခြင်း) ဆိုတဲ့ဟာအပေါ် စဉ်းစားရတော့မယ်။ ဒါကို ထည့်မစဉ်းစားကြဘဲ အခုလို ဒီအမှုမှာ လုပ်နေကြတာ။ အစိုးရသစ်တက်လာတယ်၊ လက်ရှိတရားလွှတ်တော်ချုပ်အဆင့် ရှိသူတွေကို မကြိုက်ဘူးလား၊ မကျေနပ်ရင် ဖြုတ်လိုက်ပါလား။ အခုက မှားသွားရင်အရေးယူမယ်ဆိုတဲ့ စောင့်ကြည့်မှုတွေနဲ့ လုပ်ကြမယ်ဆိုရင် အဲ့ဒီလူတွေက ကြောက်ပြီး တရားစီရင်ရေးတွေကို လုပ်ကြတော့မယ်။ ကျွန်တော့်ရဲ့ ရှေ့နေလုပ်သက် နှစ် ၄၀ ကျော်မှာ အခုဆိုရင် ရှေ့နေလုပ်ချက်စိတ်မရှိတော့အောင် စိတ်ပျက်သွားတယ်။ ကိုအောင်ရဲထွေးအမှုမှာ စွပ်စွဲခံရသူတွေကို လွှတ်လိုက်ရော လာဘ်စားတယ်လို့ တန်းပြောကြပါရော။ အဲ့ဒီတော့ အခုနောက်ပိုင်း ဘယ်တရားသူကြီးက တရားခံလို့ စွပ်စွဲခံရသူတွေကို ဘယ်လွှတ်ပေးရဲတော့မလဲ။ အဲ့ဒီလို မလွှတ်ပေးရဲတော့တဲ့ ဘဝကို ရောက်သွားရင် ဘယ်သူတွေနစ်နာမှာလဲ။ ပြည်သူပဲနစ်နာမှာ။ တရားစီရင်ရေးမှာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် မရှိတော့တဲ့ အခြေအနေကို ရောက်တယ်လို့ ဖြစ်စေတယ်။ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးဆိုတာ လွတ်လပ်တဲ့ တရားစီရင်မှုရှိမှ ရမှာ။ အခုက တရားသူကြီးတွေက သူတို့ခုံပြုတ်မလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေနဲ့ပုံစံကို ဖြစ်စေတယ်။ တပ်မတော်အစိုးရလက်ထက်တုန်းကလည်း အဲ့ဒီလိုစိုးရိမ်မှုတွေနဲ့ တရားစီရင်ခဲ့ကြရသလို အခု အဲ့ဒီလိုဖြစ်လာမှာ စိုးရိမ်စရာပါ။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ ဒီအမှုမှာ နှစ်မျိုးပဲဖြစ်နိုင်တယ်။ ငွေကြောင့်လည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်စုံတစ်ရာကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ခြိမ်းခြောက်မှုထက် ငွေက အားသာနေလိမ့်မယ်လို့ လူအများက ယူဆနေကြတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် လွှတ်ပေးတဲ့ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးတဲ့နေရာမှာ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးအဖွဲ့က ဝင်ရောက်စစ်ဆေးတာကို ပြည်သူက လိုလားနေတာ။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ စောင့်ကြည့်မယ်လို့ဆုံးဖြတ်တယ်။ အဲ့ဒီလိုပြန်လုပ်တော့ အခုဆို တရားသူကြီးတွေက သူ့ခုံပြုတ်မလားဆိုတဲ့ ဘယာဂတိဆိုတဲ့ ကြောက်ရွံ့မှုတွေနဲ့ ပြန်လုပ်နေရမလားဆိုပြီး ဖြစ်လာတယ်။ ရုပ်သိမ်းတာကို ခွင့်ပြုတာကလည်း တိုင်းဥပဒေချုပ်၊ အမှုပြန်ဖွင့်ဖို့ လာတာကလည်း တိုင်းဥပဒေချုပ်ပဲဆိုတော့ ဥပဒေချုပ်ရုံးသည် တစ်ချိန်တစ်မျိုးလုပ်တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်ဖြစ်လာရင် နိုင်ငံတော်ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားကို သွားထိခိုက်နိုင်တယ်။ ဒီဟာကို ဖြစ်သင့်တာက တိုင်းတရားသူကြီးချုပ်ကသော်လည်းကောင်း၊ တိုင်းတရားရေးဦးစီးမှူးကသော်လည်းကောင်း ရာဇဝတ်ပြင်ဆင်မှုဖွင့်တယ်ဆို ပိုသဘာဝကျမယ်။ အမှုရုပ်သိမ်းတဲ့နေရာနဲ့ အမှုပြင်ဆင်မှုပြန်လုပ်တဲ့နေရာက တစ်နေရာတည်းဖြစ်နေတော့ အားလုံးရဲ့သံသယက ပိုကြီးတာပေါ့။
Myanmar Now ။ ။ လူထုအများက ဒီအမှုမှာ ငွေကြေးအသုံးပြုကာ အခုလို အမှုကနေ လွတ်မြောက်အောင် လုပ်ကြတယ်လို့ ဆိုကြတယ်။ အဲဒီအချက်ကို ဘာပြောချင်သလဲ။
ဦးနေလ ။ ။ အခုပြောနေကြတာက တစ်ယောက်ယောက်က ငွေပုံပေးလို့ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောနေကြတာ။ တကယ်တမ်းပြောရရင် ငွေမပါဘူးလို့ ပြောရလည်း ခက်တယ်။ ပါတယ်လို့ သက်သေထူ ပြောဖို့လည်း ခက်တယ်။ ကျွန်တော့်ရှေ့နေလုပ်သက် အတွေ့အကြုံအရဆို တိုင်းအဆင့်အထိက ဒီကိစ္စကို အကြောင်းမရှိဘဲနဲ့ မလုပ်ရဲဘူးလို့ ထင်တယ်။ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူ ကိစ္စသက်သက်လို့တော့ မယူဆဘူး။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ ဒီဟာမှာ ငွေကြောင့်ဆိုတာ ပါကိုပါမှာပဲ။ ငွေမပါရင် အလုပ်မဖြစ်ဘူးလေ။ ဒါ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူကိစ္စနဲ့ ဆိုင်တယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပဲ။ သမားရိုးကျအတိုင်း မရုပ်သိမ်းနိုင်တဲ့ အမှုတစ်ခုကို ထူးဆန်းစွာ ရုပ်သိမ်းသွားလို့ပါ။
Myanmar Now ။ ။ ကျေအေးရုပ်သိမ်းခွင့် သဘောထားမှတ်ချက်ကို ခွင့်ပြုတာကလည်း တိုင်းဥပဒေချုပ်ရုံးပဲ။ အခုပြင်ဆင်ချက်တင်ပီး အခုကို ပြန်စွဲဆိုဖို့လုပ်နေတာကလည်း တိုင်းဥပဒေရုံးကပဲ။ အဲ့ဒီတော့ အမှုရုပ်ခွင့်ပြုတဲ့နေရာနဲ့ အမှုပြန်ဖွင့်ဖို့ပြင်ဆင်ချက်တင်တဲ့နေရာက တစ်ခုတည်းဖြစ်နေတာ လူထုကို ပိုသံသယမကြီးစေဘူးလား။
ဦးနေလ ။ ။ အဲ့ကိစ္စက လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရ ခရိုင်အဆင့်ဆုံးဖြတ်တာကို သံသယရှိမယ်ဆိုရင် တိုင်းတရားလွှတ်တော်အနေနဲ့ ပြန်လည်စစ်ဆေးကြားနာလို့ရတယ်။ ဒါနည်းလမ်းအမှန်ပဲ။ ဒါကိုမကျင့်သုံးတာကိုတွေ့ရတယ်။ ဒီမှာ တရားရုံးက ဘယ်လိုဆုံးဖြတ်မယ်လို့ ပြည်သူတွေက မျှော်မှန်းထားသလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းမေးချင်တယ်။ သေချာပေါက် ပြစ်ဒဏ်ပေးမှာပဲလို့ မျှော်မှန်းထားကြတာ။ အခုလည်း တိုင်းတရားလွှတ်တော်က အမှုကိုပယ်ဖျက်မှာပဲလို့ လူတွေက ယုံကြည်နေကြတယ်။ အဲ့ဒီတော့ပြန်စစ်ရင် ဒီလူတွေအားလုံးကို သက်သေခိုင်လုံသည်ဖြစ်စေ၊ မခိုင်လုံသည်ဖြစ်စေ အပြစ်ပေးမှာပဲလို့ အများက ယုံကြည်နေကြတယ်။ အဲ့ဒီတော့ အခုဒီအမှုကို ပြန်လုပ်ရမယ့် ဘယ်တရားသူကြီးကမှ ဒီစွပ်စွဲခံရသူတွေကို လွှတ်ရဲမှာမဟုတ်ဘူးဆိုတာ သေချာတယ်။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ တချို့ကိစ္စတွေမှာ တရားရုံးထွက်ချက်က အဓိကဆိုပေမယ့် ကြီးမားတဲ့ကွဲလွဲချက်တွေပေါ်လာရင် ဥပဒေအရာရှိက ဒါကို အမှန်တရားပေါ်လာအောင် ဆောင်ရွက်ရမယ်လေ။ တရားရုံးမှာ ထွက်ဆိုတဲ့ဒီသက်သေက မှန်မှန်ကန်ကန်ထွက်ဆိုသလား စစ်ဆေးရမယ်လေ။ မဟုတ်ဘူးဆိုရင် ဘာ့ကြောင့် မဟုတ်ဘူးဆိုတာ ဖော်ထုတ်ရမယ်။
Myanmar Now ။ ။ သက်သေ ၁၄ ဦးလုံးရဲ့ ထွက်ချက်ကို ပြန်သုံးသပ်ရရင် ဒီသက်သေတွေက အမှုကို ရုပ်သိမ်းဖို့ ပြင်ဆင်လာတဲ့ကာလ တစ်လျှောက်လုံး ရုပ်သိမ်းလို့ရအောင် ဇာတ်တိုက်ထားတဲ့ သဘောမျိုး မဖြစ်နေဘူးလား။
ဦးနေလ ။ ။ ရန်ဖြစ်တယ်၊ မိဘတွေက သားသမီးတွေကို ရဲစခန်းလာပို့တယ်။ အဲဒါက အပြစ်ရှိကြောင်း ဝန်ခံတာမဟုတ်ဘူး။ အခုက လူသေသွားတာမှန်တယ်။ ကိုယ်တိုင်တွေ့ရှိချက်အရ လူတွေမသိသေးတာက ကိုအောင်ရဲထွေးက ထိုးကြိတ်ကန်ကျောက်ချိန်မှာ ချက်ချင်းသေသွားတာမဟုတ်ဘူး။ ဆေးခန်းကနေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အတော်ဆုံးဆိုတဲ့ ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးက ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောဌာနက ဘယ်အဆင့်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ ဆရာဝန်တွေက ခွဲစိတ်တယ်မသိဘူး။ ခွဲစိတ်တယ်။ အဲ့ဒီခွဲစိတ်တဲ့ဆေးရုံရဲ့ အောင်မြင်မှုရာခိုင်နှုန်းကိုလည်း ဆန်းစစ်ကြည့်ရင်ကောင်းမယ်ထင်တယ်။ ခွဲစိတ်ကုသတဲ့ အခြေအနေကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားသင့်တယ်။ နောက်တစ်ချက်က လူသေပင်သေငြားသော်လည်း ရန်ဖြစ်တဲ့အမှုကိစ္စတွေမှာ အရင်စီရင်ထုံးတချို့တွေမှာ လူသတ်မှု၊ လူသေမှုနဲ့ ပြစ်ဒဏ်မပေးဘူး။ ဒါတွေကို နာကျင်စေမှုနဲ့ပဲ ပြစ်ဒဏ်ပေးတဲ့ စီရင်ထုံး အများအပြားရှိတယ်။ အခုကိစ္စက ဆန္ဒစောပြီး အမှုရုပ်သိမ်းလို့ဖြစ်တာ။ တစ်ဖက်က ကျေအေးစာ တင်မယ်၊ တရားရုံးက မျှမျှတတစစ်ဆေးမယ်၊ သူတို့ကို နာကျင်စေမှုနဲ့ ပြစ်ဒဏ်ပေးမယ်ဆိုလည်း ပေးလို့ရတယ်။ ဒါမှမဟုတ် တရားရုံးက ကျေအေးစာကို လက်မခံဘူး၊ ဆက်စစ်မယ်ဆုံးဖြတ်ပြီး စွဲချက်တင်မယ်၊ ထွက်ချက်မှာ သက်သေမခိုင်လုံလို့ တရားရှင်လွှတ်လို့ရတယ်အခြေအနေမျိုးလည်း ရှိတယ်။ ကာယကံရှင်တွေ ဆန္ဒစောလို့ ဖြစ်တယ်လို့ပဲ သုံးသပ်တယ်။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ သက်သေထွက်ချက်တွေမှာလည်း ဇာတ်တိုက်ထားတဲ့ သဘောမျိုးပေါ်နေတယ်။ အကြမ်းဖျင်း ရုံးမတင်ခင်ကတည်းက ပွဲစားတွေ ဝင်ရှုပ်တယ်။ ပွဲစားဆိုတာ အမှုတွေမှာ ဟိုဘက်ဒီဘက်ညှိပေးမယ့် ပုဂ္ဂိုလ်တွေပေါ့။ အဲ့ဒီဟာက ရှေ့နေသော်လည်းကောင်း၊ အခြားသူတစ်ဦးသော်လည်းကောင်း ဖြစ်လိမ့်မယ်ပေါ့။
Myanmar Now ။ ။ အခုလို လွှတ်ပေးလိုက်လို့ရလောက်အောင် ထွက်ဆိုသွားတဲ့ သက်သေ ၁၄ ဦးလုံးရဲ့ ထွက်ချက်တွေမှာ ဘယ်အချက်တွေက အားနည်းချက်ဖြစ်နေပါသလဲ။
ဦးနေလ ။ ။ အဓိက သေလောက်တဲ့ဒဏ်ရာကို ဘယ်သူက ပြုလုပ်တယ်ဆိုတာ မပေါ်ဘူး။ နောက်ဆုံးဗျာ အမှုမှာ ဘာမှကို ထင်ထင်ရှားရှားမပေါ်ဘူး။ မမြင်ဘူး၊ မတွေ့ဘူး၊ မသိဘူး စတာတွေ ထွက်ဆိုထားတာကြောင့်မို့။ ဒီအမှုက အင်မတန် ပေါ့တီးပေါ့ပျက်နိုင်တယ်။ ဒါကလည်း ဖြစ်တတ်တဲ့သဘာဝပါ။ ဘာလို့လဲဆိုရင် သေသူဘက်က ကျေနပ်လာတဲ့အတွက် ဒီလိုပဲ လျှော့ ထွက်ကြမှာပဲ။ ဒါက တရားစီရင်ရေးမှာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ဟာပါ။ အမှုရုပ်သိမ်းဖို့က ဒီနှစ်မတ်လလောက်ကတည်းက လုပ်နေတာဆိုတော့ အဲ့ဒီနောက်ပိုင်း အမှုကို ဆက်စစ်နေပေမယ့် သက်သေထွက်ချက်တွေက မမှန်မကန်ထွက်ချက်တွေပဲ ဖြစ်တော့မှာပေါ့။ ကျေအေးတော့မယ်ဆိုတဲ့နောက်ပိုင်း ထွက်သူတွေက ဘယ်သူကမှ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထွက်ဆိုကြမယ့် အမှန်တရားထွက်ချက်တွေလို့ ယူဆဖွယ်မရှိဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ရာဇဝတ်မှုစစ်ဆေးတဲ့ အခါတွေမှာ အဲ့ဒီလိုပုံသဏ္ဌာန် အများကြီးဖြစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။
ဦးရောဘတ်စန်းအောင် ။ ။ အဓိကအားနည်းတာက အရေးကြီးသက်သေတွေ မစစ်သေးတာပဲ။ အရေးကြီးသက်သေဆိုတာ မှုဆင်းဆရာဝန်တွေ၊ အမှုစစ်တွေပေါ့။ သက်သေထွက်ဆိုချက် ယူထားတဲ့သူတွေပေါ့။ ကြိုတင်ထွက်ဆိုချက်ပေးတဲ့သူတွေပေါ့။ နောက် CCTV တွေက အဓိကပဲ။ အဓိကပြောချင်တာက ဒီအမှုကို တည်ဆောက်တဲ့အပိုင်းမှာကိုက ဟာထားတာတွေ ရှိတယ်။ မမြင်ပါဘူး၊ မတွေ့ပါဘူး၊ မီးအလင်းက မှုန်ဝါးနေပါတယ်ဆိုတာတွေ ထွက်ဆိုသွားတော့ ဒါတွေက ဇာတ်တိုက်ထားတာနေမှာပေါ့။ စပြီးကျေအေးဖို့ လုပ်နေတဲ့ အချိန်ကစပြီး ဆက်စစ်ဆေးတဲ့ စစ်ဆေးချက်တွေက သာမန်အနေအထားမဟုတ်တော့ဘူး။ အဲ့ဒီလိုအခြေအနေရောက်ဖို့ စစ်သွားတာ။ အဲ့ဒီမှာ ဥပဒေအရာရှိက ဒါကို ဘာလို့ ကြပ်ကြပ်မတ်မတ်နဲ့ အကောင်အထည်မဖော်သလဲ။ သူတို့ဖြေရှင်းရတော့မယ်။ ဒီအမှုကို တာဝန်ယူရတဲ့ ဥပဒေအရာရှိက ရဲထွက်ချက်နဲ့ ကွဲလွဲနေရင် ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၆၂ အရ ဒီအမှုကို တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးရမယ်လေ။ အဲဒီတော့ သက်သေထွက်ချက်တွေကို ရဲစက္ကူနဲ့ (ရဲစခန်းတွင်ထွက်ဆိုချက်) ပြန်တိုက်လိုက်ရင် ပေါ်သွားမှာပေါ့။ အဲဒီတော့ သက်သေတွေက ရဲမှာ ထွက်တာမျိုး၊ ရုံးရှေ့ထွက်တာမျိုးပေါ်မှာပေါ့။ ကွဲလွဲနေတယ်ဆို ဥပဒေအရာရှိက ဆန့်ကျင်သက်သေ ကြေညာပြီး မမှန်သက်သေခံမှုနဲ့ အရေးယူမလား ဒါတွေလုပ်မလားပေါ့။ အဲ့ဒါကြောင့် ဒီကိစ္စမှာ ပြင်ပက လွတ်လပ်ပြီး အတွေ့အကြုံရှိတဲ့ ရှေ့နေတွေနဲ့ စိစစ်သင့်တယ်။
