(ဤဆောင်းပါးတွင် စိတ်မချမ်းမြေ့ဖွယ် အကြောင်းအရာများ ပါဝင်ကြောင်း ကြိုတင် အသိပေးအပ်ပါသည်)
စက်တင်ဘာ ၁၄ သန်းခေါင်ယံတွင် မကွေးတိုင်း၊ ပေါက်မြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးပြောက်ကျားအဖွဲ့အတွက် ရန်ပုံငွေရှာဖွေထောက်ပံ့သူ ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို လက်နက်ကိုင်လူတစ်စုက တောင်ဘက်ကျေးရွာရှိ နေအိမ်သို့ သွားရောက်ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။
ထိုသို့ ဖမ်းသွားရာတွင် လက်ထိတ်ခတ်ခြင်း၊ ကြိုးတုပ်ခြင်းမရှိသဖြင့် စစ်ဆေးမေးမြန်းပြီး ပြန်လွှတ်ပေးမည်ဟု ယူဆခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ၄၂ နှစ်အရွယ် ဇနီးဖြစ်သူကို နောက်ဆုံးအကြိမ် တွေ့လိုက်ရသည့် မြင်ကွင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း ခင်ပွန်းသည်က ပြောပြသည်ဟု ရွာသားများထံမှ သိရသည်။
ဒေါ်စန္ဒာဝင်း အဖမ်းခံရပြီး နာရီအနည်းငယ်အကြာတွင် သေနတ်သံတစ်ချက် ထွက်ပေါ်လာသည်။
“သူ့ကို ခေါ်သွားပြီး သေနတ်သံကြားတော့ ဒီလူတွေသွားရင်းလာရင်း ဖောက်တာပဲလို့ ထင်ကြတာ။ အရင်ကလည်း ဒီလိုဝင်လာပြီး ပြန်သွားရင် လျှောက်ပစ်ကြတာလေ” ဟု အမည်မဖော်လိုသော ရွာသားတစ်ဦးက ပြောသည်။
နံနက်စောစော ယာခင်းထဲ ကျွန်းပင်စိုက်နိုင်ရန် နေအိမ်တွင် ပြန်အိပ်သည့် ဒေါ်စန္ဒာဝင်း အဖမ်းခံလိုက်ရကြောင်း ခင်ပွန်းသည်က ရွာထဲမှ အသိမိတ်ဆွေများကို ချက်ချင်း လိုက်လံအကြောင်းကြားခဲ့သည်။ မိုးလင်းလျှင် ရဲစခန်းတွင် သွားရောက်စုံစမ်းရန်၊ ရွာမြောက်ဘက် ၃ ဖာလုံအကွာရှိ တာဝါတိုင်ကုန်းပေါ် ဓာတ်မီးထိုး တက်သွားသူများရှိသည် ဆိုသဖြင့် ထိုနေရာတစ်ဝိုက်ကိုလည်း ရှာဖွေရန် စီစဉ်တိုင်ပင်ကြသည်။
ဒေါ်စန္ဒာဝင်း သတ်ဖြတ်ခံလိုက်ရခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု သူတို့က ယူဆကြသည်။
နံနက် ၅ နာရီခွဲခန့်တွင် အုပ်စု ၃ စုခွဲပြီး ရွာမြောက်ဘက်ပိုင်းကို ၇ နာရီခွဲခန့်အထိ တောနင်းရှာဖွေကြသည်။ ညက မိုးရွာထားသောကြောင့် ခြေရာများမှာ ပေါ်လိုက်ပျောက်လိုက် ဖြစ်နေသည်ဟု ဆိုသည်။
၈ နာရီတွင် ထပ်မံရှာဖွေကြရာ နံနက် ၉ နာရီခန့်တွင် တာဝါတိုင်ကုန်းမြောက်ဘက် ချိုင့်ထဲတွင် ဒေါ်စန္ဒာဝင်း၏ ရုပ်အလောင်းကို ရွာသားများ တွေ့လိုက်ရသည်ဟု ဆွေမျိုးတော်စပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။
“အလောင်းက ဦးနှောက်တွေ ထွက်နေတာ။ နောက်စေ့က သေနတ်နဲ့ ပစ်ထားတော့ ဝမ်းလျားမှောက်ကျသွားတာ။ ပြီးတော့ ဆွဲသွားတော့ ဦးနှောက်တွေက အတန်းလိုက်ကြီးဖြစ်နေတာ။ သွားတွေ ဘာတွေလည်း တစ်စစီပဲ။ ဘာမှမရှိတော့ဘူး”ဟု အထက်ပါ အမျိုးသားက ပြောသည်။
လက်နက်ကိုင်များ ထပ်ရောက်လာမည်ကို စိုးရိမ်သည့် ရွာသားများက နံနက် ၁၀ နာရီခန့်တွင် ရုပ်အလောင်းကို တောင်ဘက်ရွာသုသာန်တွင် မီးသင်္ဂြိုဟ်ခဲ့ကြသည်။
သေဆုံးသူ၏ ခင်ပွန်းသည်က ငိုယိုနေသည့် လူမမည် ကလေး ၃ယောက်ကို အဖော်လုပ်ပေးနေရသဖြင့် ရုပ်အလောင်းရှာဖွေမှုတွင် လိုက်ပါနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ မီးသင်္ဂြိုဟ်ချိန်တွင် သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့သည်ဟု ရွာသားနောက်တစ်ဦးက ပြောသည်။
ထို့နောက် ကျန်ရစ်သူမိသားစု ဘေးလွတ်ရာ တိမ်းရှောင်နေထိုင်ခဲ့ပြီး သေဆုံးမှု တစ်လပြည့်နေ့မှသာ ဇနီးဖြစ်သူ အသတ်ခံရသည့်နေရာ၌ ဆွမ်းသွတ်နိုင်ခဲ့သည်ဟု ရွာသားတစ်ဦးက ဝမ်းနည်းစွာ ပြောပြသည်။
“သတ်ထားတဲ့နေရာမှာ မှောက်လျက်အနေအထားပဲ တွေ့ရတာဆိုတာပဲ ရှာတဲ့သူတွေပြောမှ သူသိရတာ”ဟု အဆိုပါ အမျိုးသားက ပြောသည်။
အသတ်ခံရသူသည် သေမည်ကို မကြောက်သော်လည်း “တော်လှန်ရေးမပြီးခင် မသေချင်သေးဘူး” ဟု ပြောခဲ့ဖူးကြောင်း၊ လူမမည် ကလေး ၃ ဦးကို ဖခင်ဖြစ်သူက ဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်ပေးနေသဖြင့် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွင် စိတ်ရောကိုယ်ပါ နှစ်ပြီး လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်ဟု သိရကြောင်း သူက ဆက်ပြောသည်။
ဒေါ်စန္ဒာဝင်းက အားလုံး၏ လုံခြုံရေးမထိခိုက်စေရန် မိသားစုနှင့် ခွဲပြီး နေလေ့ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။
သတ်ဖြတ်မှု မျက်မြင်သက်သေ
အောက်တိုဘာလလယ်ပိုင်းတွင် ဒေသတွင်းရှိ PDF ခေါ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က နွားကျောင်းသားတစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးရာ ထိုသူထံမှ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊ ပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင်များ၏ ဒေသတွင်းလှုပ်ရှားမှုကို သိခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။
ထိုနွားကျောင်းသားမှာ ၂၃ နှစ်အရွယ် ဇီးတောရွာဇာတိ ကိုဆွေမောင်ဦးဖြစ်ပြီး သူပြောပြသည့် လှုပ်ရှားမှုများထဲတွင် ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်မှုလည်း ပါဝင်သည်။
Myanmar Now က ထိုသူ၏ ထွက်ဆိုချက် ရုပ်သံမှတ်တမ်းဖိုင် ၅ ခုကို ကြည့်ခွင့်ရထားသည်။
မျက်နှာစည်းထားသော ထိုသူ့ကို စစ်ဆေးနေစဉ် PDF အဖွဲ့ဝင်နှစ်ဦးက တစ်ချက်စီ ကန်ကျောက်ထိုးကြိတ်ကြပြီး အခြားသူများက ဆဲဆိုမေးမြန်းသည်ကို ရုပ်သံဖိုင်တစ်ခုတွင် တွေ့ရသည်။
ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို ရှာဖွေဖမ်းဆီးသည့် အဖွဲ့တွင် ကိုင်းလယ်ရွာရဲစခန်းမှူး ရာဇူးမောင်နှင့် ရဲတပ်သား ၂ ဦး၊ ပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင် ၁၇ ဦးတို့ ပါဝင်ကြောင်း၊ ပျူစောထီးအုပ်စုထဲတွင် အလယ်တန်းပြကျောင်းဆရာ အသက် ၄၀ အရွယ် ဦးမောင်ဦး၊ ရွာသစ်ကျေးရွာမှ ဦးဗသိန်းတို့မှာ ဦးဆောင်သူများဖြစ်ကြောင်း ထိုသူက ပြောဆိုထားသည်။
ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို ဖမ်းဆီးနိုင်ရန် ရွာအတွင်းမှ ဒလန်တစ်ဦးက ကူညီခဲ့သည်ဟု ထိတ်လန့်နေဟန်ရှိသည့်၊ ပျူစောထီးအဖွဲ့ကပေးသည့် ၁၄ ရက် စစ်သင်တန်းတက်ဖူးသော ထိုလူငယ်က ပြောပြသည်။
“တောင်ဘက်ရွာက ဦးဇော်ဝင်းဆိုတဲ့သူက (ဒေါ်စန္ဒာဝင်း) ဘယ်နားမှာ နေတယ်၊ ဘယ်မှာ ရှိတယ်ဆိုတာ လက်ထောက် အကုန်လုံးချတယ်ခင်ဗျ၊ လိုက်ပြတယ်ခင်ဗျ” ဟု ကြိုးချည်ခံထားရသော ထိုလူငယ်က ထွက်ဆိုခဲ့သည်။
ရဲနှင့် ပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင်များက ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို အနိုင်ကျင့် နှိပ်စက်ကာ ဦးခေါင်းကို သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခဲ့သည်ဟု ထိုလူငယ်က ဆိုသည်။
“နို့အုံကြီးကို ဓားနဲ့ လှီးတယ်၊ လှီးပြီးမှ သတ်လိုက်တာ” ဟု ဟိန်းဟောက် စစ်ကြောနေသူများအလယ်တွင် ကြောက်ရွံ့တုန်လှုပ်နေသော ထိုလူငယ်က ပြောပြသည်။
ပျူစောထီးခေါင်းဆောင် ဦးမောင်ဦးက ရင်သားကို လှီးဖြတ်သည်၊ ပင်တောင်ရွာမှ ဦးမင်းခိုင်က ဦးခေါင်းကို ပစ်ခတ်သည်ဟု ဆိုသည်။
ထိုလူငယ်ထွက်ဆိုချက်တွင် အမည်ပါဝင်နေသူတို့ကို Myanmar Now က ဆက်သွယ်မေးမြန်းနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။
ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို နေအိမ်တွင် သွားရောက်ဖမ်းဆီးစဉ်က ယူဆောင်ခဲ့ကြသည့်ထဲတွင် (ရွှေ) လက်ကောက် နှစ်ကွင်း၊ လက်စွပ်တစ်ကွင်း၊ ဆွဲကြိုးတစ်ကုံးနှင့် ငွေသား သိန်း ၁၈၀ ပါဝင်သည်ဟု ထိုလူငယ်က ထွက်ဆိုသည်။
သူအပါအဝင် ပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင်များ တစ်ယောက်လျှင် ငွေကျပ် ၃၈၀,၀၀၀ စီ ရကြကြောင်း၊ လက်ဝတ်ရတနာများနှင့် ကျန်သည့် ငွေသားများကို ဒုရဲအုပ် ရာဇူးမောင်နှင့် ပျူစောထီးခေါင်းဆောင် ဦးမောင်ဦးတို့က ယူဆောင်သွားကြောင်း ထိုလူငယ်က ပြောသည်။
ထိုလူငယ်၏ ထွက်ချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းလိုသော်လည်း ဒုရဲအုပ် ရာဇူးမောင်နှင့် ပျူစောထီးခေါင်းဆောင် ဦးမောင်ဦးတို့ကို ဆက်သွယ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးပေ။
ပျူစောထီးအဖွဲ့
နိုင်ငံရေးပါတီများ အားပြိုင်ရာမှ ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် အာဏာရပါတီ၏ လက်ကိုင်တုတ်ဖြစ်သည့် ပျူစောထီးအဖွဲ့ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး ထိုအဖွဲ့သည် လက်နက်ကိုင်ပြီး ရမ်းကားသည့်အဖွဲ့ ဖြစ်လာသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ထိုအမည်ဖြင့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာသည်။
ပြည်သူ့လက်နက်ကိုင်ခုခံမှု အားကောင်းသည့် စစ်ကိုင်းနှင့် မကွေးတိုင်းရှိ စစ်တပ်နောက်ခံ ကြံ့ခိုင်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ အားကောင်းသည့် ကျေးရွာများတွင် ဇွန်လအစောပိုင်းကတည်းကပင် ပျူစောထီးအင်အား စုဆောင်းသည့် လှုပ်ရှားမှု အားကောင်းလာသည်ဟု ဒေသခံများ၊ PDF အဖွဲ့ဝင်များနှင့် ပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင်များက Myanmar Now ကို ပြောသည်။
စစ်ကောင်စီပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက စက်တင်ဘာ ၁၅ ရက်က ပြုလုပ်သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတစ်ခုတွင် ပျူစောထီးဖွဲ့စည်းထားခြင်း မရှိကြောင်း၊ လက်နက်တပ်ဆင်ပေးခြင်း၊ သင်တန်းပေးခြင်းများလည်း မရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။
မကွေးတိုင်း ဂန့်ဂေါခရိုင်ရှိ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီအားကောင်းသည့် ဆီးတောကျေးရွာ ဥက္ကဋ္ဌကို ဂန့်ဂေါမြို့နယ် ရဲစခန်းက ဇွန်လအစောပိုင်းတွင် ဆက်သွယ်လာပြီး ပျူစောထီးအမာခံ ၂၀၊ အရန်အင်အား ၄၀ အမည်စာရင်းကောက်ယူခဲ့သည်ဟု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါဝင်တစ်ဦးလည်းဖြစ်သူ ပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင် ဦးဝင်းထိန်က ပြောသည်။
“ဒလန်ဆိုပြီးတော့ တခြားရွာတွေမှာ ဝင်ပြီးတော့ သတ်နေကြတော့ ကျွန်တော်တို့က စိုးရိမ်သွားကြတာ။ ကျွန်တော်တို့ရွာကိုလည်း ပျူစောထီးရွာ၊ ဒလန်ရွာဆိုပြီးတော့ လိုင်းပေါ်မှာ ရောက်လာတော့ ကျွန်တော်တို့က ကြောက်လို့ ပါသွားတာ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ထို့နောက် စစ်ကောင်စီက ကျေးရွာလုံခြုံရေးအကြောင်းပြချက်ဖြင့် တူမီးသေနတ် ၄၀ ကို ၂ ကြိမ်ခွဲပေးခဲ့ကြောင်း၊ စစ်သင်တန်းမတက်ရသေးကြောင်း ဦးဝင်းထိန်က ဆက်ပြောသည်။
ယောဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့-YDF ( ထီးလင်း) ထံတွင် သူအပါအဝင် ဆီးတောကျေးရွာမှ ပျူစောထီးအဖွဲ့ဝင် ၃၀ ဦးခန့်သည် လက်လုပ်တူမီးသေနတ် ၂၅ လက်နှင့်အတူ အညံ့ခံပူးပေါင်းခဲ့သည်ဟု ဦးဝင်းထိန်က ပြောသည်။
ယောဒေသတွင် ပျူစောထီးအဖွဲ့ အင်အားစုတချို့ ပဲ့ထွက်သွားသော်လည်း ဒေါ်စန္ဒာဝင်း ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခံရသည့် ပေါက်မြို့နယ်ဘက်တွင် ပျူစောထီးတပ်ဖွဲ့ဝင်တို့က စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ပူးပေါင်းလှုပ်ရှားမှု အားကောင်းနေဆဲဖြစ်သည်။
ပေါက်ဒေသခံ ပြောက်ကျားအဖွဲ့၏ ငွေကိုင်အမျိုးသမီး ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို ပစ်သတ်သည့် ပျူစောထီးအဖွဲ့သည် လက်နက်အင်အား လူအင်အားကောင်းနေဆဲဖြစ်သည်။
ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက် ရုပ်အလောင်း
ဒေါ်စန္ဒာဝင်းကို တောနင်းရှာဖွေရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သူတစ်ဦးက မိုးရေစိုရွှဲနေသည့် ဒေါ်စန္ဒာဝင်း၏ ရုပ်အလောင်းကို မှောက်လျက်အနေအထားဖြင့် တွေ့ရကြောင်း၊ နောက်စေ့မှ ဝင်သွားသည့် ကျည်ဆန်ကြောင့် မျက်နှာပွင့်ထွက်သွားပုံရသည်ဟု သူက ပြန်လည်ပြောပြသည်။
“မျက်နှာကတော့ တစ်ခုလုံး စုတ်ပြတ်သတ်သွားတာ။…စုတ်ပြတ်ပြီး လွှင့်စင်ကုန်တာ။ သူတို့ ဆွဲရင်းနဲ့ ပြတ်ကျန်ခဲ့တာတွေလည်း တွေ့တယ်။ မျက်လုံး၊ သွားတွေ ဘာမှ မရှိတော့ဘူး။ ထွက်ကျနေတဲ့ ဦးနှောက်တွေလည်း သေချာမကောက်တော့ဘူး။ အလောင်းကိုပဲ ကောက်လာတာ”ဟု ထိုအမျိုးသားက ပြောပြသည်။
Myanmar Now က ကြည့်ခွင့်ရသည့် မှတ်တမ်းဓာတ်ပုံများတွင်လည်း ရုပ်အလောင်းသည် သူပြောသည့်အတိုင်း ဖြစ်နေသည်။
ပေါက်မြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးပြောက်ကျားအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက ထိုပျူစောထီးလူငယ်၏ ထွက်ဆိုချက်နှင့် ပတ်သက်၍ မိသားစုကို ဆက်သွယ်ပြောပြခြင်း မရှိသေးပေ။ ဖြစ်ရပ်မှာ ဆိုးရွားလွန်းသောကြောင့် မိသားစုကို ဖွင့်မပြောရက်ဟု ဆိုသည်။
ဒေါ်စန္ဒာဝင်း သတ်ဖြတ်ခံရခြင်းသည် ဒေသတွင်းလှုပ်ရှားမှုအတွက် လွန်စွာအထိနာသည်ဟု ပြောသည်။
“သူ မရှိတော့ ကျွန်တော်တို့မှာ လက်တစ်ဖက်ပြတ်တဲ့အတိုင်းပဲ နေရတော့တာ။ သူရှိတုန်းကဆိုရင် သူပဲ ထောက်ပံ့နေတာ”ဟု အထက်ပါအဖွဲ့ဝင်က ပြောလိုက်သည်။
(လွတ်လပ်တဲ့ မီဒီယာအဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရေရှည်ရပ်တည်နိုင်ရေးအတွက် သင်တို့အကူအညီကို လိုအပ်နေပါတယ်။ ဒီနေရာကိုနှိပ်၍ လှူဒါန်းနိုင်ပါတယ်။)
