အကောင်အထည်မဖော်၊ အရှုံးပေါ်သည့် လုပ်ငန်းများကြောင့် ဘဏ္ဍာငွေနစ်နာမှုကို အစီရင်ခံစာမီးမောင်းထိုးပြ

ပြည်ပချေးငွေ အထူးသဖြင့် အတိုးနှုန်းမြင့်မားသည့် တရုတ်ချေးငွေဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်သည့် ဝန်ကြီးဌာနလုပ်ငန်းအချို့ ရည်မှန်းချက်အတိုင်း ဖြစ်မလာသဖြင့် တိုင်းပြည်ဘဏ္ဍာငွေ ဆုံးရှုံးနစ်နာနေရသည်ဟု ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ပြည်သူ့ငွေစာရင်း ပူးပေါင်းကော်မတီ၏ ၂၀၁၇-၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ် အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

တရုတ်နိုင်ငံထံမှရယူသည့် ချေးငွေများမှာ အတိုးနှုန်း ၂ ဒသမ ၅ မှ ၄ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ပေးရပြီး အခြားသောနိုင်ငံနှင့် အဖွဲ့အစည်းများမှ ချေးငွေများထက် အတိုးနှုန်းမြင့်မားသော ချေးငွေများဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံပိုင် သွင်းကုန်ထုတ်ကုန်ဘဏ် (EXIM Bank of China) ထံမှ ချေးငွေအများဆုံး ရယူထားသော ဝန်ကြီးဌာနများမှာ ပြည်ထဲရေး၊ လျှပ်စစ်နှင့်စွမ်းအင်၊ စက်မှုနှင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနှင့်ရေလုပ်ငန်း ဝန်ကြီးဌာနတို့ ဖြစ်သည်ဟု ဩဂုတ် ၇ ရက်နေ့ထုတ် ထိုအစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။

အကြွေးမဆပ်သည့် ကုမ္ပဏီများ

ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းနှစ်ခုအတွက် နိုင်ငံတော်က အဆိုပါ တရုတ်ဘဏ်ထံမှ ကြိုတင်စိုက်ထုတ် ချေးပေးသော်လည်း B.O.T လုပ်ကိုင်ခွင့်ရ ပုဂ္ဂလိကကုမ္ပဏီ နှစ်ခုဘက်က ပေးသွင်းရမည့် ကြွေးကျန်များရှိနေခြင်း၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန မြန်မာ့စီးပွားရေးဦးပိုင်လီမိတက်က အကောင်အထည်ဖော်မည့် ကော့စတစ်ဆိုဒါ စက်ရုံစီမံကိန်းမှာ တွက်ခြေမကိုက်သဖြင့် ရပ်နားလိုက်ရသည့်အတွက် အရင်းနှင့် အတိုးကို ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာမှ ပြန်ဆပ်ခဲ့ရခြင်းတို့ကို အစီရင်ခံစာတွင် ထောက်ပြထားသည်။

သံတောင်ကြီးနှင့် တောင်ငူမြို့နယ်အစပ်ရှိ သောက်ရေခပ် (၂) ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းအတွက် ရွှေစွမ်းအင်ကုမ္ပဏီက အတိုးနှင့်အရင်းပေါင်း ဒေါ်လာ ၇ ဒသမ ၈ သန်း၊ ကယားပြည်နယ်ရှိ ဘီလူးချောင်း (၃) စီမံကိန်းအတွက် အနာဂတ်စွမ်းအင်ကုမ္ပဏီက ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း ချက်ချင်းရှင်းရမည့်ငွေ ဒေါ်လာ ၁ ဒသမ ၀၅၆ သန်း ရှိနေသည်။ အရင်းနှင့်အတိုးပြန်ပေးဆပ်ရန် ရွှေစွမ်းအင်ကုမ္ပဏီအား လျှပ်စစ်ဝန်ကြီးဌာနက ၁၀ ကြိမ်၊ ဗဟိုဘဏ်က ခြောက်ကြိမ် အကြောင်းကြားထားသည်ဟု ဖော်ပြပါရှိသည်။

ဖွတ်မရဓားမဆုံး ဖြစ်ရတဲ့ ဦးပိုင်စီမံကိန်း

ထို့ပြင် အထည်အလိပ်နှင့်ဆေးဆိုးပန်းရိုက်လုပ်ငန်း၊ ဆပ်ပြာနှင့်ဆပ်ပြာမှုန့် လုပ်ငန်းများအတွက် ဓာတုကုန်ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် မွန်ပြည်နယ် သထုံမြို့နယ်အတွင်း မြေ ၆၇၈ ဧကပေါ်တွင် အကောင်အထည်ဖော်မည့် ကော့စတစ်ဆိုဒါ စက်ရုံစီမံကိန်း(သထုံ) အတွက် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန မြန်မာ့စီးပွားရေးဦးပိုင်လီမိတက်က ချေးယူခဲ့သည့် ယွမ် သန်း ၆၉၀ အနက် ပထမအရစ် ယွမ် ၂၇၆ သန်း (ဒေါ်လာ သန်း ၄၀) မှာလည်း ထိုလုပ်ငန်း အကောင်အထည်မဖော်ဖြစ်သဖြင့် စက်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်ပေးရန် ပေးချေထားငွေအများစု ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။

ချေးငွေပထမအရစ်အဖြစ် ရရှိသည့် ယွမ် ၂၇၆ သန်း (အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၄၀) ကို အဆိုပါစက်ရုံတွင်သုံးမည့် စက်ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ပေးရန် တရုတ်ကုမ္ပဏီ NORINCO (နိုရင်ကို) အား ကနဦး ပေးချေခဲ့ရကြောင်း၊ ထိုတရုတ်ချေးငွေအပြင် အခြေခံအဆောက်အအုံ လိုအပ်ချက်များအတွက် ၂၀၁၄-၁၅ မှ ၂၀၁၇-၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်အထိ ငွေလုံးငွေရင်းအသုံးစရိတ်မှ ကျပ် ၁၇ ဒသမ ၂ ဘီလျံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁ သန်းကျော်) အထိ ရယူသုံးစွဲထားခဲ့သော်လည်း “စီမံကိန်းမှာ အကောင်အထည်မဖော်နိုင်ဘဲ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားငွေများ ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်” ဟု ပြည်သူ့ငွေစာရင်း ပူးပေါင်းကော်မတီ အတွင်းရေးမှူး ဦးခင်မောင်သန်းက လွှတ်တော်ကို ပြောသည်။

၂၀၁၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဦးပိုင်က စက်မှုဝန်ကြီးဌာနလက်ထဲသို့ ထိုလုပ်ငန်းကို လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ပြီး စီမံကိန်း ဆက်လက် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေး ကျန်ချေးငွေ ယွမ် ၄၁၄ သန်းကို ရယူရန် ၂၀၁၅-၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ် ‘ကြွေးမြီရငွေ’ တွင် လျာထားခဲ့သော်လည်း စီမံကိန်း တွက်ခြေမကိုက်သဖြင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့က ထိုနှစ်မှာပင် စီမံကိန်းကို ရပ်ဆိုင်းကာ စက်မှုနယ်မြေ(သထုံ) စီမံကိန်းအဖြစ် ပြောင်းလဲအကောင်အထည်ဖော်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

• ပြည်ပကြွေးမြီ ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလျံအနက် တရုတ်က ထက်ဝက်ဖြင့်အများဆုံး

သို့သော်လည်း ရယူပြီးသားချေးငွေအတွက် အတိုးအရင်းပေါင်း ယွမ် ၂၈၉ ဒသမ ၀၅၃ သန်း (ကန်ဒေါ်လာ ၄၁ သန်း) ကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် မတ်လတွင် နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာထဲမှ ပြန်လည်ပေးချေခဲ့ရကြောင်း အစီရင်ခံစာက ဖော်ပြထားသည်။

စီမံကိန်းကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်သော်လည်း လက်ပံတောင်းတောင် ကြေးနီစီမံကိန်းကို လုပ်ကိုင်နေသည့် မြန်မာဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီ၏ မိခင်ကုမ္ပဏီလည်းဖြစ်သည့် ‘နိုရင်ကို’ ကုမ္ပဏီအား စက်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်ပေးရန် ပေးချေထားသည့် ဒေါ်လာ သန်း ၄၀ ကိုမူ အကုန်ပြန်မရနိုင်တော့ဟု ပြည်သူ့ငွေစာရင်း ပူးပေါင်းကော်မတီ၏ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးအောင်မင်းက ပြောသည်။

“နိုရင်ကိုက စက်ပစ္စည်းတွေ ထုတ်လုပ်တဲ့အခါမှာ သူတို့ သုံးထားတဲ့ စရိတ်တွေရှိတယ်။ ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ပြန်လည်ဖျက်ဆီးရတဲ့ စရိတ်တွေရှိတယ်။ အဲဒါတွေအားလုံးက (ဒေါ်လာ) ၂၉ သန်းလောက် ကုန်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ က (ဒေါ်လာ) ၁၀ သန်းကျော်လောက် ပြန်ရတာပေါ့” ဟု ၎င်းက Myanmar Now ကို ပြောသည်။

တစ်နှစ် ရက် ၃၆၀ နဲ့တွက်တဲ့မြီရှင်

ထို့ပြင် စက်မှုဝန်ကြီးဌာနအောက်ရှိ အကြီးစားစက်ရုံ ၁၁ ရုံတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်အတွက် တရုတ်ထံမှ ယွမ် ၆ သန်းနှင့် ကန်ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၉ သန်းတို့ ချေးယူခဲ့ရာ ချေးငွေ စယူသည်မှစ၍ Management fees commitment fee များ တွက်ချက်တောင်းခံခြင်း၊ အရင်းပေးဆပ်ချိန် မရောက်မီအထိ ချေးငွေအပေါ် အတိုးပေးနေရခြင်း၊ တစ်နှစ်လျှင် ရက် ၃၆၀ နှုန်းဖြင့် တွက်ချက်တောင်းခြင်း၊ ငွေလဲနှုန်းမြင့်တက်မှုကြောင့် အတိုးပေးရငွေများလာခြင်းတို့ ကြုံခဲ့ရပြီး တွက်ခြေမကိုက်ဖြစ်ကာ စက်ရုံများရပ်ဆိုင်းလိုက်ရသော်လည်း ချေးငွေများအတွက် အတိုးဆက်ပေးနေရခြင်းတို့ကိုလည်း အစီရင်ခံစာက ထောက်ပြထားသည်။

ဗဟိုအသင်းကြီးအမြတ်ထွက်တဲ့ သမချေးငွေ

ထို့ပြင် ဦးကျော်ဆန်း သမဝါယမဝန်ကြီးတာဝန်ယူစဉ်က EXIM ဘဏ်ထံမှ အတိုးနှုန်း ၄ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ချေးယူခဲ့သည့် ဒေါ်လာသန်း ၄၀၀ ကို သမဝါယမအသင်းသား တောင်သူများအား ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ပြန်ချေးခဲ့ပြီး အတိုးနှုန်းနှစ်ခုကွာဟချက်မှ ဗဟိုသမဝါယမအသင်းက အကျိုးကျေးဇူးခံစားခဲ့ရကြောင်း၊ ထိုချေးငွေများအနက် ကျပ် ၂ ဒသမ ၅၈၈ ဘီလျံကို မန္တလေးတိုင်း ရမည်းသင်းမြို့နယ် သမဝါယမဦးစီးအရာရှိက အလွဲသုံးစားလုပ်ခဲ့ကြောင်းလည်း ပါဝင်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ပကြွေးမြီပမာဏ စုစုပေါင်းမှာ ၂၀၁၇-၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၀ ဒသမ ၂ ဘီလျံ (ကျပ် ၁၅ ဒသမ ၃ ထရီလျံ) ထိ ရှိလာခဲ့ပြီး ၎င်း၏ထက်ဝက်ခန့်မှာ တရုတ်ထံမှ မြင့်မားသောအတိုးနှုန်းဖြင့် ချေးထားရသည့် ချေးငွေများဖြစ်သည်ဟု ၂၀၁၇-၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ် စာရင်းစစ်ချုပ်အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။

၂၀၁၇-၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ် ပြည်ထောင်စု၏ ဘဏ္ဍာငွေအရသုံးခန့်မှန်းခြေ ငွေစာရင်းများနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် စစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်အစီရင်ခံစာကို ပြည်ထောင်စုစာရင်းစစ်ချုပ် ဦးမော်သန်းက ပြီးခဲ့သည့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကို ရှင်းလင်းတင်ပြခဲ့ပြီး ပြည်ပကြွေးမြီ စုစုပေါင်းမှာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပိုမို များပြားလာကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားသွားခဲ့သည်။